Je schildklier bevindt zich in de halsstreek. Ook al is het een klein orgaan, toch vervult deze een belangrijke functie in je lichaam. De schildklier zorgt er namelijk voor dat je groeit en dat je stofwisseling goed functioneert. Hierbij geeft het schilklierhormonen af. Als dit orgaan niet goed functioneert, dan heeft dit invloed op je lichaam en geest.
Schildklierproblemen en schildklierziekten komen redelijk vaak voor. Meestal kan de arts dit al vaststellen voordat het echt ernstig wordt. De twee meest bekende problemen zijn:
- Een te snel werkende schildklier: hyperthyreoïdie
- Een te traag werkende schildklier: hypothyreoïdie
A. Te snel werkende schildklier: hyperthyreoïdie
Mensen die last hebben van een te snel werkende schildklier, hyperthyreoïdie, maken te veel van het schildklierhormoon aan. Hierdoor worden de lichamelijke en geestelijke processen versneld. Deze ziekte komt meer voor bij vrouwen, dan bij mannen. Ook neemt de kans op deze aandoening toe als je ouder wordt.
Symptomen hyperthyreoïdie
- Als je schildklier te snel werkt, dan kun je last hebben van de onderstaande klachten:
- Beven
- Zweten
- Hartkloppingen
- Vermoeidheid
- Een opgejaagd of geïrriteerd gevoel
- Diarree
- Verminderd zicht
- Pijnlijke ogen
- Gewichtsverlies
- Veranderingen in het menstruatiepatroon
- Een opgezette schildklier
- Een vochtige en warm aanvoelende huid.
Oorzaken hyperthyreoïdie
Iemand met hyperthyreoïdie, heeft meestal de ziekte van Graves of de ziekte van Plummer. Bij de meeste mensen is de ziekte van Graves de veroorzaken. Dit is een auto-immuunziekte, waarbij het lichaam zelf antistoffen produceert. Hierdoor maakt de schildklier weer extra schildklierhormonen aan. Bij een klein deel van de gevallen, is de ziekte van Plummer of Multinodale struma de boosdoener. Hierbij ontstaan er goedaardige knobbels in de schildklier. Deze knobbels maken weer veel schildklierhormonen aan.
Behandeling van hyperthyreoïdie
Als hyperthyreoïdie niet wordt behandeld, dan kan dit leiden tot een extreem verlies van de spiermassa en hartaandoeningen. Meestal wordt deze aandoening met medicijnen behandeld, welke de aanmaak van schildklierhormonen verlagen.
Als de medicijnen niet goed genoeg werken, dan wordt er overgegaan op capsules of vloeistof met radioactief jodium, dat door de schildklier wordt opgenomen. Het radioactieve jodium zorgt ervoor dat het schildklierweefsel wordt vernietigd. Hierdoor kan de schildklier minder hard werken en maakt deze dus minder schildklierhormonen aan. Na inname van het radioactieve jodium wordt iemand een tot twee dagen opgenomen in een geïsoleerde ruimte op een aparte ziekenhuisafdeling . Dit is nodig, omdat de urine en ontlasting dan nog radioactief zijn. Tijdens de opname mag je niet in contact komen met andere mensen. Het jodium is ongevaarlijk voor het lichaam.
Soms is een operatie een betere optie. Hierbij wordt een deel van de schildklier verwijderd, waardoor de schildklierfunctie daalt. Er wordt een operatie uitgevoerd, als een behandeling met radioactief jodium niet werkt of als de schildklier erg is vergroot.
B. Te langzaam werkende schildklier: hypothyreoïdie
Hypothyreoïdie is het tegenovergestelde van hyperthyreoïdie. De schildklier maakt dan te weinig van het schildklierhormoon aan. Hierdoor worden veel lichamelijke en geestelijke processen vertraagd. Meestal is dit een chronische aandoening.
- Symptomen hypothyreoïdie
- Hypothyreoïdie gaat vaak gepaard met een van de volgende symptomen:
- Extreem vermoeid
- Hartproblemen
- Weinig emoties en enthousiasme
- Minder libido
- Menstruatieproblemen
- Haaruitval
- Gewichtstoename
- Geen transpiratie
- Gevoelig voor kou
- Hesere stem
- Opgezet gezicht
Oorzaken hypothyreoïdie
Er zijn verschillende oorzaken voor een te traag werkende schildklier. Zo kunnen een behandeling tegen een te snel werkende schildklier of een tekort of teveel aan jodium de oorzaken zijn. Verder kunnen de ziekte van Hashimoto, de ziekte van Graves of de ziekte van Quervain de oorzaak zijn. Bij de ziekte van Hashimoto is er een afweerreactie van het lichaam tegen de schildklier. Hierdoor kan dit orgaan niet goed meer functioneren. De ziekte van Graves is meestal de oorzaak van een te snel werkende schildklier, maar na een langere periode kan de schildklier trager gaan werken bij deze ziekte.
Mensen met de ziekte van Graves hebben meestal last van oogproblemen en/of huidzwellingen aan de benen. Bij de ziekte van Quervain treedt er een plotselinge en niet blijvende ontsteking van de schildklier op. Meestal ontstaat deze aandoening na keelontsteking. Meestal werkt de schildklier dan eerst te snel en gaat deze pas na een paar dagen trager werken.
Ook kan aangeboren hypothyreoïdie de oorzaak zijn. Hierbij heeft een pasgeboren baby een onderontwikkelde schildklier of is deze afwezig. Er worden dan te weinig of geen schildklierhormonen aangemaakt. Verder kan er bij een pasgeborene een ontsteking aan de schildklier ontstaan. Dit kan weer leiden tot hypothyreoïdie.
Behandeling van hypothyreoïdie
Als hypothyreoïdie niet wordt behandeld, dan kan iemand in coma raken. Deze aandoening wordt behandeld met medicijnen, welke het tekort aan schildklierhormoon aanvullen. Aangezien hypothyreoïdie een chronische aandoening is, worden de medicijnen levenslang geslikt. Een te traag werkende schildklier kan alleen hersteld worden, als er sprake is van een ontsteking of als de hypofyse de schildklier niet goed aanstuurt.
