De nieren hebben verschillende belangrijke functies. Zo produceren de nieren urine, verwijderen de nieren afvalstoffen uit het lichaam en filteren de nieren het bloed, om vervolgens weer schoon bloed het lichaam in te sturen. Daarnaast regelen de nieren ook de zout- en vochtbalans in het lichaam. Kortom: de nieren hebben verschillende belangrijke functies, die het functioneren van het lichaam op een gezonde wijze mogelijk moeten maken. Helaas kunnen er nierstenen in de nieren ontstaan, die het functioneren van de nieren belemmeren.
Wat zijn nierstenen?
Zoals al eerder vermeld, zijn de nieren verantwoordelijk voor het verwijderen van afvalstoffen uit het lichaam. Dit doen de nieren door de afvalstoffen te filteren en deze in urine te verwerken. De urine die de nieren produceren, wordt vervolgens doorgestuurd naar de urineleiders en de blaas om afgevoerd te worden uit het lichaam. Echter, als er te veel afvalstoffen in urine zit, kunnen deze hard worden, ofwel krisaliseren. In eerste instantie zijn de korrels die hierdoor ontstaan zo groot als een zandkorrel, maar naarmate de jaren vorderen kunnen de nierstenen zo groot worden als een kastanje.
In feite hoeven nierstenen niet altijd schadelijk te zijn. Zo is de plaats waar de nierstenen gevestigd zijn van groot belang voor de schade die de nierstenen aanbrengen aan het lichaam. Zitten de nierstenen in de nieren, dan heb je hier nauwelijks last van. Schieten de nierstenen echter los en komen deze in de urineleider terecht, dan ontstaat er een opstopping. Blijven de nieren vervolgens urine produceren, dan ontstaat er een verhoogde druk omdat de urine door de vastzittende niersteen niet meer vervoerd kan worden naar de blaas. Hierdoor kunnen de nieren opzwellen, waardoor patiënten last krijgen van hevige pijn.
Kortom: pas als nierstenen in de urineleider vast komen te zitten of ergens anders een verstopping veroorzaken, krijgt men last van pijn en andere klachten. Kleine nierstenen worden vaak direct afgevoerd in de urine en grote nierstenen die alleen in de nieren zitten, zorgen niet voor klachten.
Hoe ontstaan nierstenen?
Er zijn enkele risicofactoren aan te wijzen die ervoor kunnen zorgen dat er nierstenen ontwikkelen. Zo kan er een oververzadiging aan kristallen zijn, bijvoorbeeld door te veel uitscheiding van calcium in de urine of te veel uitscheiding van urinezuur met de urine. Ook kunnen nierstenen ontstaan door te weinig uitscheiding van citraat. Citraat is een remmer van kristalvorming, die uitgescheiden dient te worden om te voorkomen dat er kristallen ontstaan van afvalstoffen. Daarnaast kunnen nierstenen ontstaan door een lage zuurgraad van de urine, door te weinig drinken en door een bijschildklier die te hard werkt. Tot slot kunnen urineweginfecties niersteengroei bevorderen en kan een teveel aan urinezuur ook voor nierstenen zorgen.
De symptomen van nierstenen
Je krijgt pas te maken met de symptomen van nierstenen als de nierstenen vast komen te zitten in de urineleider of in de blaas. Is dit het geval, dan heb je vaak eerst last van een vage pijn in de onderrug, op de plek waar de nieren zitten. Deze vage pijn is weinig opvallend, maar dit verandert wel als de pijn geleidelijk aan steeds feller wordt. Zo krijg je in een later stadium pijnlijke aanvallen, waarbij je stekende pijn voelt aan de zijkant van de buik. Deze pijn straalt uit naar de lies, het bovenbeen of de geslachtsorganen. De pijn kan zo hevig zijn, dat je rusteloos rondloopt om de pijn te verminderen of zelfs over de grond kruipt van de hevige pijnen die je ervaart.
