Koolhydraten worden door sommigen gezien als de boosdoener van overgewicht, terwijl anderen er net elke dag grote hoeveelheden van eten om veel te kunnen sporten. Om die uiteenlopende meningen te begrijpen, moet je het verschil tussen ‘goede’ en ‘slechte’ koolhydraten kennen.
De meeste koolhydraten (behalve vezels) worden in je lichaam omgezet in suikers die je energie leveren. Bij ‘goede’ koolhydraten worden die suikers traag door het lichaam opgenomen, waardoor de energie geleidelijk aan vrijkomt. Bij ‘slechte’ koolhydraten worden de suikers heel snel opgenomen in het bloed, wat zorgt voor een piek in de bloedsuikerspiegel. Voor je gezondheid is het echter beter dat je bloedsuikerspiegel zoveel mogelijk stabiel blijft. Grote pieken en dalen zorgen er immers voor dat je sneller honger krijgt en ook meer zin in zoet hebt, wat uiteindelijk tot overgewicht kan leiden.
Het is dus belangrijk om genoeg gezonde ofwel goede koolhydraten te eten. Vandaar dat we in dit artikel dan ook de belangrijkste bronnen van goede koolhydraten op een rijtje zetten.
Slechte koolhydraten
‘Slechte’ koolhydraten worden ook wel snelle koolhydraten genoemd. Deze worden immers snel in je bloed opgenomen, wat zorgt voor een piek in je bloedsuikerspiegel. Met dit soort koolhydraten krijg je dus heel snel een grote hoeveelheid energie. Dat klinkt natuurlijk handig, vooral wanneer je veel werk hebt of gaat sporten.
Het probleem is echter dat je bloedsuikerspiegel snel zal dalen en wanneer dat gebeurt zul je je een stuk minder goed voelen. Je krijgt ineens een ‘dipje’, een moment waarop je eigenlijk het liefst een dutje wil doen en je moeite hebt om je goed te concentreren. Je zult ook sneller opnieuw honger of zin in zoet krijgen.
Bovendien worden slechte koolhydraten vaak in je lichaam opgeslagen als vet, vooral als je er te veel van eet en je de energie die daardoor vrijkomt niet verbruikt. Bijvoorbeeld: je drinkt een flesje frisdrank terwijl je een film kijkt op de bank. Je krijgt hierdoor een energiepiek, maar gebruikt die niet. Daardoor verbrand je ook de koolhydraten (in de vorm van suiker) uit de frisdrank niet, waarna je lichaam deze in de vorm van vet, als een soort van reserve, zal opslaan.
Goede koolhydraten
Goede koolhydraten worden veel minder snel in het bloed opgenomen. Omdat deze koolhydraten ‘traag’ zijn, blijft je bloedsuikerspiegel redelijk stabiel en ontstaat er geen piek. Door genoeg gezonde koolhydraten te eten heb je de hele dag door energie, zonder opeens een dip te krijgen.
Verder worden deze koolhydraten amper in je lichaam opgeslagen, omdat je ze door de dag heen langzaamaan verbruikt.
Bronnen van gezonde koolhydraten
Hieronder vind je een aantal die veel gezonde koolhydraten bevatten en die je makkelijk aan je dagelijkse maaltijden kunt toevoegen:
- Groenten
- Fruit: appel, banaan, peren, bessen, …
- Volkoren graanproducten: havermout, volkoren brood, volkoren pasta, zilvervliesrijst, quinoa, …
- Peulvruchten: kikkererwten, linzen, bruine bonen, …
- Knolgewassen: aardappelen, zoete aardappelen, …
Koekjes, gebak, wit brood, witte rijst, witte pasta, frisdrank, snoep, chocolade, … (in feite alle producten die veel suiker bevatten) bestaan in de eerste plaats uit slechte koolhydraten en vermijd je dus best zoveel mogelijk.
Wat te doen bij twijfel
Twijfel je of een product vooral goede of eerder slechte koolhydraten bevat? Ga dan eens de glycemische index van dat product na. Dat getal geeft concreet aan hoe snel de koolhydraten je bloedsuikerspiegel omhoog doen gaan. Goede koolhydraten zitten in producten met een glycemische index van 50 of lager. Je kunt de glycemische index (GI) van heel wat producten snel online terugvinden. Let wel dat dit slechts indicaties zijn en de resultaten kunnen verschillen tussen websites.
