Het lijkt erop dat JavaScript is uitgeschakeld. Schakel dit in om ervoor te zorgen dat deze website correct werkt.

Is havermout glutenvrij? Welke merken mag je eten?

Jaro Broeklander
5 min read

Om maar meteen een misverstand uit de wereld te helpen: als je glutenvrij dient te eten, heb je geen glutenallergie. Vaak wordt er namelijk gedacht dat een glutenallergie aan de basis ligt van een glutenvrij dieet. NIets is minder waar, er is namelijk geen sprake van een allergische reactie op gluten. Waar wel sprake van is, is dat mensen die glutenvrij dienen te eten, last hebben van een glutenintolerantie. Door voeding te gebruiken die glutenvrij is wordt voorkomen dat de ziekte coeliakie schade toebrengt aan de vlokken in de dunne darm. Een van de producten die van nature glutenvrij is, is haver. Je zou dus geneigd zijn om te denken dat havermout glutenvrij is. Verrassend genoeg is dat niet altijd het geval omdat havermout bij de productie kan worden ‘besmet’ met granen die juist weer wel gluten bevatten. Haver van een zogenaamde ‘gecontroleerde teelt’ mogen dan wel weer genuttigd worden door mensen met coeliakie.

Coeliakie

Coeliakie is een chronische darmaandoening waarbij sprake is van een aangeboren intolerantie tegen gluten. Een andere, meer gangbare naam voor coeliakie is ‘inheemse spruw’. Bij een onaangepast dieet raakt het darmslijmvlies van mensen met coeliakie ernstig beschadigd. Deze aandoening wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een immunologische reactie op de eiwitten die in gluten zitten. Nog specifieker, het gaat dan met name om een bepaald type aminozuur wat door de samenstelling een immunologische reactie kan opleveren. Zo zit in de meeste granen juist veel gluten, denk bijvoorbeeld aan tarwe, spelt, rogge, kamut en gerst.

Maïs en rijst mogen dan wel weer gegeten worden ook al zit hier wel gluten in. Deze gluten bevatten echter aminozuren met een andere samenstelling waardoor de lichamelijke reactie uitblijft.

Om het gevaar van coeliakie te verduidelijken: coeliakie zorgt ervoor dat de beschadigingen aan de vlokken van de darmwand zorgen voor een sterk verminderde absorptie van de nodige voedingsstoffen. Als gevolg daarvan ontstaan tekorten van essentiële vitamines en mineralen, vaak resulteert dat in maag- en darmklachten.

Wel of geen havermout bij glutenintolerantie

Alhoewel haver als natuurproduct geen gluten bevat wordt het vaak wel gezaaid naast andere gewassen zoals graan en gerst. Hierdoor is het niet mogelijk, om bij de traditionele teelt, de garantie te geven dat de haver ook glutenvrij is. Juist omdat die onzekerheid een risico met zich meebrengt zijn sommige ondernemers begonnen om haver te zaaien op zogenaamde glutenvrije velden. Hierdoor is het risico op besmetting (door kruisbestuiving) met gluten van andere graansoorten nagenoeg nihil.

Dat dit risico op kruisbestuiving aanwezig is, blijkt wel uit een onderzoek naar de hoeveelheid gluten in haver die op de normale manier is verbouwd. Zo bleek dat de haver hogere waardes aan gluten had dan wettelijk is toegestaan om glutenvrij te mogen heten (> 0.002 procent aan gluten). De haver van de glutenvrije velden voldeed juist wel aan die eis.

Wellicht ben je geneigd te denken dat een percentage van 0.002 verwaarloosbaar is. Echter, voor mensen met coeliakie of glutenintolerantie zijn juist die kleine waardes ontzettend belangrijk. Een dergelijk percentage is voor mensen met coeliakie al voldoende om een immunologische reactie te geven met alle gevolgen van dien.

Naast een intolerantie voor gluten is er een kleine groep coeliakie-patiënten die tevens gevoelig is voor avenine. Dit is een ander soort eiwit wat ook in pure haver voor komt met een vergelijkbare aminostructuur als dat van gluten. Voor zover bekend geldt dit voor slechts 8 procent van de groep mensen met coeliakie.

Welke merken havermout zijn absoluut glutenvrij?

Indien je de diagnose coeliakie hebt gekregen is het een absolute vereiste om extra goed te letten op producten die glutenvrij zijn. Helaas is het zo dat nog steeds een kleine 5 procent van de glutenvrije producten, toch gluten bevatten in een hoeveelheid die schadelijk is. Wel zijn er merken havermout die gegarandeerd glutenvrij zijn en die je dus, ook al heb je coeliakie, gerust kan eten:

  • Biologische Havermout van Rosies (geteelt op aparte velden)
  • Lisa’s Choice (niet alleen havermout, ook andere glutenvrije producten worden onder deze merknaam verkocht)
  • Provena (dit merk verkoopt niet alleen havermout maar ook andere glutenvrije haverproducten)
  • Semper Havermout
  • Turtle Porridge Glutenvrije Havermout

Er zijn ongetwijfeld nog veel merk merken die gegarandeerd glutenvrije havermout verkopen, van bovenstaande merken is echter bekend dat ze kwalitatief het beste bieden van moeder natuur. Ken je nog goede merken met glutenvrije havermout? Deel ze gerust met ons!

Door Jaro Broeklander

Deze artikelen kunnen u misschien ook interesseren…

Lees Meer ...

Deze artikelen kunnen u misschien ook interesseren…