Fosfor, ook wel fosfaat genoemd, is een mineraal dat in combinatie met calcium zorgt voor stevige botten en tanden. Ook is fosfor nodig voor een gezonde energiestofwisseling van het lichaam. In dit artikel vertellen we je alles over de symptonen, oorzaken en behandeling van een fosfortekort.
Wat is fosfor?
Fosfor is een belangrijk mineraal dat in veel voedsel voorkomt. Zoals vaker het geval is, moeten deze mineralen in combinatie met andere voedingsstoffen worden ingenomen om goed te werken. Fosfor werkt niet altijd alleen. Om één van zijn belangrijkste functies uit te voeren heeft hij namelijk ook calcium nodig. Daarom is het belangrijk om een gevarieerd voedingspatroon te hebben: op die manier krijg je genoeg verschillende voedingsstoffen binnen.
De functie van fosfor
Een van de belangrijkste functies van fosfor is het zorgen voor sterke botten en tanden. Dat doet het mineraal in samenwerking met calcium. Een veelvoorkomend misverstand is dan ook dat alleen calcium nodig is om gezonde botten te hebben.
Wat betreft de energiestofwisseling van het lichaam speelt fosfor dan ook een belangrijke rol. Dat gebeurt dan ook in combinatie met andere voedingsstoffen.
Wat zijn de oorzaken van een fosfortekort?
Een fosfortekort komt zelden voor omdat het mineraal in veel verschillende soorten voedsel aanwezig is. Hier lees je verder meer over. Het is echter wel mogelijk dat er tekorten ontstaan bij mensen die niet gezond zijn en/of bij mensen die medicijnen nemen. Overmatig gebruik van maagzuurremmers kan bijvoorbeeld voor een tekort zorgen.
Natuurlijk kan ook een tekort ontstaan bij mensen die erg ongezond eten. Gelukkig is het probleem in dat geval makkelijker op te lossen door het voedingspatroon aan te passen.
Fosfortekort: symptomen
Gelukkig komt een tekort aan fosfor weinig voor. Dat komt enerzijds door de hardnekkige symptomen van fosfortekort en anderzijds omdat ze voor lichamelijke problemen kunnen zorgen. Men kan pijnlijke spieren en botten krijgen, waardoor werken en taken uitvoeren moeilijk kan worden. Ook een gebrek aan eetlust is een veelvoorkomend symptoom. Minder eten kan natuurlijk leiden tot een vicieuze cirkel. Zo krijg je nog minder fosfor en andere belangrijke mineralen en vitamines binnen. Dat zorgt dan weer voor nieuwe gezondheidsklachten. Een van de meest lastige symptomen is het ontstaan van nierstenen. Dat is erg pijnlijk en moet goed behandeld worden.
Hoe test je een tekort aan fosfor?
Het testen van je fosforgehaltes is erg simpel. Dat kan ook gedaan worden in combinatie met het testen van andere mineraal- en vitaminewaardes. Omdat veel symptomen kunnen ontstaan door een tekort aan diverse mineralen en vitamines, is het handig om alles in één keer te testen. Zo weet je meteen waar het probleem ligt.
Door middel van een simpele bloedtest heb je snel je uitslagen binnen. Je dokter of diëtist kan hiermee zien of je een tekort hebt of niet.
Hoe kan een fosfortekort voorkomen worden?
Het is relatief simpel om een tekort te voorkomen. Een gezonde, en vooral gevarieerde voeding zorgt ervoor dat je genoeg van dit mineraal binnenkrijgt. Echter is het ook belangrijk om niet te veel medicijnen zoals maagzuurremmers te gebruiken. Indien dat wel nodig is door een aandoening, is het belangrijk je regelmatig te laten testen op een tekort. Hoe vroeger je erbij bent, hoe makkelijker je er weer vanaf komt.
Om een tekort te voorkomen moet je natuurlijk genoeg binnenkrijgen via je voeding. Hier is een lijstje met de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid:
- 6 tot 1 maanden: 420 mg
- 1 tot 2 jaar: 470 mg
- 2 tot 5 jaar: 470 mg
- 5 tot 9 jaar: 540 mg
- 9 tot 20 jaar: 700 mg
- Vanaf 20 jaar: 600 mg
- Zwangere vrouwen: 700 mg
- Vrouwen die borstvoeding geven: 900 mg
Een stukje verder lees je hoe makkelijk het is om genoeg binnen te krijgen. Een portie zalm met een glas melk en een blokje kaas als dessert is voor een volwassene al genoeg.
De behandeling van een fosfortekort
Om een tekort te behandelen zal een arts kijken wat de oorzaak ervan is. Blijkt het dat je erg ongezond eet, dan zal er hard gewerkt worden aan een nieuw voedingspatroon. Je kunt hulp krijgen van je arts of diëtist om de juiste producten te kiezen waardoor je je waardes weer op peil brengt.
Indien blijkt dat je een tekort hebt door een overgebruik aan medicijnen, is de kans groot dat het aangeraden wordt om minder medicijnen te nemen, indien mogelijk natuurlijk. Stop niet meteen met je medicatie, want dat kan erg gevaarlijk zijn. Volg altijd het advies van je arts.
In welke voeding zit fosfor?
Zowel melk, melkproducten, vis, vlees, kaas, volkorenproducten en peulvruchten bevatten fosfor. Wanneer je elke dag een combinatie van een aantal van deze producten binnenkrijgt, zal je hoogstwaarschijnlijk geen tekort krijgen.
Om je een voorbeeld te geven zie je hier 3 ingrediënten die samen genoeg fosfor bevatten voor een volwassene:
- In een portie zalmfilet van 150 gram zit al zo’n 300 mg.
- Met een glas halfvolle melk krijg je 185 mg binnen.
- Een portie van 30 gram 30+ kaas bevat ongeveer 170 mg.
Het aanpassen van je voedingspatroon bij een fosfortekort
Voor mensen die erg ongezond eten kan het moeilijk zijn om hun voedingspatroon aan te passen. Gelukkig zit fosfor in veel voedsel, waardoor je genoeg kunt variëren. Ook wanneer je bijvoorbeeld niet zo dol bent op vis, kun je wat extra kaas of yoghurt pakken om toch genoeg binnen te krijgen.
Vervang een glas frisdrank door een glas melk en eet volkorenbrood in plaats van wit brood. Op deze manier krijg je al snel meer fosfor binnen. Ook is het gezonder om deze producten te vervangen, om niet te veel suiker binnen te krijgen. Dubbel gezond dus!
Te veel fosfor
Het is bijna onmogelijk om via een normale voeding te veel fosfor binnen te krijgen. Uit onderzoeken blijkt dat tot 3 gram geen nadelige effecten zijn aangetoond. Wanneer de nieren slechter werken, en dus niet genoeg fosfor uitscheiden, kan het zijn dat er te veel in het lichaam blijft. Daardoor kan op langere termijn botontkalking ontstaan. Mensen met nierproblemen moeten dus ook vaker worden getest op hun mineraal- en vitaminewaarden.
