Ieder mens hoopt uiteraard dat zijn, of haar, relatie zo lang mogelijk blijft duren, maar niet iedereen weet hoe dat je dit ook daadwerkelijk voor elkaar krijgt. John Gottman heeft, op grond van onderzoeken in zijn zogenaamde liefdeslaboratorium, ontdekt dat er een zevental pijlers zijn die een succesvolle relatie ondersteunen. Deze zeven pijlers hebben we voor je op een rijtje gezet zodat je relatie er eveneens een graantje van mee kan pikken.
Liefdeslaboratorium van John Gottman
Al tientallen jaren onderzoekt John Gottman de successen van relaties. Hij heeft voor dit doel aan de universiteit van Washington zijn zogenaamde Love Lab opgericht. In dit laboratorium heeft hij lange tijd stellen systematisch geobserveerd. Deze stellen verbleven voor zijn onderzoek in een gecontroleerd appartement, terwijl ze deden wat ze normaal gesproken ook zouden doen: eten, televisie kijken, gesprekken voeren en ga zo maar door. Het doen en laten van de stellen werd echter wel voortdurend op beeld vastgelegd. Aan de hand van deze beelden analyseerde Gottman vervolgens hun gedrag.
Op die manier ontdekte hij uiteindelijk het geheim van langdurige en gelukkige relatie. Hij beweert zelfs op basis van deze observaties met grote waarschijnlijkheid te kunnen voorspellen of een stel samen zal blijven of dat hun relatie gedoemd is te mislukken. Hij heeft daarnaast een aantal pijlers beschreven waarop, volgens hem, een goede relatie zou rusten.
1. Ken de (innerlijke) wereld van je lief
Stellen die emotioneel intelligent zijn, kennen elkaar goed en houden deze informatie ook up to date. Deze stellen zijn met elkaars (innerlijke) wereld vertrouwd en kennen bovendien de meest belangrijke levensgebeurtenissen van elkaar. Ook weten zij hoe hun lief over bepaalde zaken denkt, zich in bepaalde situaties voelt en hoe hun lief zal reageren op bepaalde gebeurtenissen. Verder zijn de doelen van de andere partner bekend, evenals zijn of haar zorgen en dromen.
Door de (innerlijke) wereld van je lief te kennen, kun je rekening houden met bepaalde wensen of problemen van je partner en zal je relatie veel meer kans van slagen hebben. Je kunt bijvoorbeeld begrijpen waarom je partner zo graag naar bepaalde films kijkt, of waarom de relatie met bepaalde mensen wat stroever loopt. Als je partner ook jou (innerlijke) wereld heeft leren kennen, zal dit uiteraard ook de andere kant op werken.
2. Heb voor elkaar genegenheid, respect en bewondering
Een goede relatie heeft een fundament van respect en vriendschap. Zowel jij als je partner genieten van elkaars aanwezigheid en gezelschap, maar waarderen vooral ook elkaar waardoor je elkaar op een positieve manier zult blijven zien. Dit positieve gevoel kun je dan ook vaak gemakkelijker aan je lief uiten. Stellen die gelukkig zijn, zien hun lief dan ook nog altijd door een roze bril en plaatsen de kwaliteiten van hun partner op de voorgrond. De bewondering van je lief zal bovendien jezelf eveneens op laten bloeien waardoor de kijk op jezelf ook meer positief zal worden. Je zult dan meer zelfverzekerd door het leven kunnen gaan. Dat wil overigens niet zeggen dat een gelukkig stel de gebreken van hun partner niet wil zien, maar wel dat deze gebreken en tekortkomingen op een positieve manier zullen worden geplaatst.
3. Op elkaar gericht blijven
Gottman heeft tijdens zijn onderzoek een verrassend aspect vastgesteld: de intimiteit tussen stellen ontstaat niet zozeer door het hebben van diepgaande gesprekken of romantische etentjes, maar wel door de wijze waarop beide partners elke dag aandacht voor elkaar hebben. De echte romantiek is dus niet te vinden in immense liefdesverklaringen, maar juist in de betrokkenheid bij en gerichtheid op elkaar zoals die iedere dag aanwezig is.
In een relatie zullen beide partner telkens weer vragen om aandacht, steun en affectie van de ander. Volgens Gottman zal de ware romantiek dus worden gevormd kleine gebaren die wijzen op betrokkenheid en genegenheid van beide partners, bijvoorbeeld door je lief een kopje thee voor te zetten of je lief succes wensen als er een belangrijke presentatie gegeven moet worden op het werk. Maar ook door even je smartphone opzij leggen als je partner iets tegen je zegt en geïnteresseerd kijken en luisteren naar dat wat je partner je wil laten tonen. Een succesvolle relatie zal dus veel meer hebben aan de beantwoording van de aandachtvraag van je partner, dan allerlei gekunstelde romantische momenten. Hiermee kun je immers elkaar bevestigen en een vorm van krediet opbouwen voor de wat moeilijkere momenten.
4. Beïnvloeding door je partner bij het nemen van een beslissing
Als je een beslissing moet nemen, dan kun je je lief om zijn, of haar, mening vragen. Je lief zal zo een goed gevoel geven en bovendien jullie saamhorigheid versterken. Onderzoek heeft namelijk aan het licht gebracht dat stellen die vaker spreken over ‘wij’ bij het maken van plannen, het doen van aankopen en het delen van ervaringen, meer stabiel zijn dan koppels die dat minder frequent doen.
5. Samen problemen aanpakken
Gottman heeft een onderscheid gemaakt tussen problemen die oplosbaar zijn en problemen die niet oplosbaar zijn. Iedere relatie kent natuurlijk meningsverschillen, en zelfs conflicten, en het is essentieel om daar samen over te praten. Alleen op die manier ben je immers in staat om samen naar een oplossing te zoeken. Onder andere haalt de onderzoeker hierbij weer het respect aan voor je lief als meest belangrijke factor. Respect en vriendschap voor je partner zullen er namelijk voor zorgen dat minachting minder, of zelfs geen, kans krijgt toe te slaan als er sprake is van een meningsverschil of conflict.
Minachting is immers één van de grootste verwoestende aspecten binnen een relatie. Je kunt dus stellen dat hoe meer contact er is met je positieve gevoelens voor je lief, hoe geringer de kans zal zijn dat je een minachtende reactie zult geven tijdens een meningsverschil of conflict. Het actief luisteren is erg belangrijk binnen een relatie. Dit betekent dat je op een meelevende- en niet-veroordelende wijze luistert naar wat je partner te zeggen heeft.
6. Voorkom een impasse door aanhoudende problemen
De acceptatie van elkaars verschillen is eveneens een belangrijke pijler in een langdurige relatie. Bepaalde (menings)verschillen kunnen zo omvangrijk zijn dat ze niet overbrugd kunnen worden. Het is dan zaak om met deze verschillen om te leren gaan. De keuze voor een partner betekent immers ook kiezen voor een aantal verschillen of problemen die niet oplosbaar zijn. Je zult dus de komende decennia hiermee moeten leren leven. Op het moment dat je voor een bepaald persoon kiest, zullen een groot aantal eigenschappen je prima bevallen, maar eveneens zullen er een aantal zijn waar je je niet in kunt vinden. Stellen maken na jaren dikwijls nog ruzie over dezelfde dingen als toen ze elkaar nog maar net kenden.
In een succesvolle relatie zoeken partners echter naar oplossingen om met dit soort situaties om te gaan. De duidelijke verschillen zullen zij dan respecteren omdat deze nu eenmaal horen bij de persoonlijkheid van hun lief. Ze blijven deze verschillen zien in het licht van een breed scala aan andere positieve eigenschappen. Voor een geslaagde langdurige relatie is het dus essentieel om verschillen van elkaar te accepteer. Zodra je je lief wilt veranderen, geef je indirect de boodschap dat je hem, of haar, niet aanvaardt zoals hij of zij is.
Verder geeft Gottman het advies om te onderzoeken welke dromen er nog niet zijn vervuld waardoor bepaalde conflicten onoplosbaar zijn. Met andere woorden: welke waarden en/of behoeften er binnen de relatie niet worden vervuld in. Wanneer je deze kunt erkennen en je je lief kunt steunen, zal de verdraagzaamheid ook groter worden.
7. Samen het leven zin geven
In een langdurige relatie maak je samen met je lief een werkelijkheid die er voorheen nog niet was. Het is van belang om je persoonlijke doelen en verlangens af te stemmen op die van je partner. Je dient samen te bepalen wat er belangrijk is binnen de relatie, welke zaken en levensdoelen overeenkomen, welke levensvisie jullie delen en hoe jullie dit alles samen vorm kunnen geven. Je zou dus kunnen zeggen: wat is jullie gezamenlijke plan over de weg die jullie leven zou moeten nemen. John Gottman is van mening dat rituelen, rollen, doelen en symbolen die in de loop van de tijd in een relatie vorm krijgen, zorgen voor een groter saamhorigheidgevoel en de gedeelde betekenis verduidelijkt.
