Het overkomt iedereen vaak genoeg: een snijwond. In alle dagelijkse situaties ligt het gevaar van een snijwond op de loer. Bijvoorbeeld bij het bereiden van het eten, het klussen in huis, of gewoon door je per ongeluk te snijden aan papier of karton. In de meeste gevallen gaat het om een oppervlakkige snijwond en zal het naspoelen van de wond voldoende zijn, eventueel kan je de wond verzorging met een ontsmettingsmiddel zoals Betadine. Is de wond goed gereinigd dan volstaat het om de snee af te plakken door een pleister. Een eenvoudige behandeling bestaat in het kort uit de volgende punten:
- Reinig de wondreiniging grondig met water.
- Gebruik eventueel Betadine of een ander ontsmettingsmiddel
- Dep de wond en de omgeving van de wond.
- Gebruik een pleister om de wondoppervlakte af te schermen en de wond de tijd te geven om te genezen.
De huid, infectiegevaar en het belang van ontsmetting
De belangrijkste functie van de huid is het bieden van bescherming tegen het binnendringen door bacteriën, of ziektekiemen. Een snee in de huid doorbreekt deze barrière en kan eenvoudig leiden tot een infectie. In principe is bij elke wond, hoe klein ook, de kans op infectie aanwezig. Het immuunsysteem van de mens is in de meeste gevallen in staat om het gevaar van een infectie te neutraliseren. Grotere snijwonden hebben echter door de omvang van de wond een groter risico op infectie. Daarnaast speelt het voorwerp waar men zich aan heeft gesneden ook een grote rol. Een snijwond door een val op straat kan eenvoudig leiden tot een infectie via straat vuil, net als een snijwond door een roestig voorwerp. In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd zal het laten ‘uitbloeden’ van de wond niet helpen, een goede reiniging met water is daarom altijd de eerste stap in een goede wondverzorging.
De reiniging van de wond is in veel gevallen slechts de eerste stap. In veel gevallen is het raadzaam om een goed herstel van de wond mogelijk te maken door een goede wondverzorging met een ontsmettingsmiddel. In de praktijk zal een ontsmettingsmiddel zoals Betadine goed helpen om de wond diep te reinigen en het infectiegevaar te verminderen. Na het aanbrengen van het ontsmettingsmiddel is het verstandig een pleister te gebruiken bij kleine snijwonden zodat beschadigingen aan de wond en de omliggende huid kunnen worden voorkomen.
Goede wondverzorging in drie stappen
Voor een goede verzorging van een snijwond zijn drie stappen belangrijk: reiniging, verbinden en behandelen:
1 Reinigen
Het reinigen van de snijwond met water is uiteraard de eerste stap. Voor een diepere snijwond zal ‘even’ afspoelen niet voldoende zijn. Houdt de wond daarom langdurig onder een straal lauwwarm water om deze goed en diep te reinigen. Is er geen stromend water bij de hand dan doe je er goed aan om de wond te laten doorbloeden zodat het bloed de wond reinigt. Gebruik na het deppen van de wond een goed ontsmettingsmiddel, hierdoor worden de aanwezige bacteriën gedood. Goede middeltjes zijn Betadine en Jodium.
2 Verbinden
Behalve het gebruik van een pleister kan er bij wat grote snijwonden gekozen worden voor een niet verklevend wondkompres. Het voordeel is dat dit type verband niet kan verkleven aan de wond waardoor een optimale wondverzorging wordt bereikt. Om de wond eventueel nog beter te verzorgen kan er gekozen worden voor een zalf of honinggel. Dit minimaliseert de kans op een wondinfectie nog meer. Ook kan het gebruik van zwaluwstaartjes helpen om de wondranden bij elkaar te brengen en een goede genezing te bevorderen. Let bij het kiezen van een wondkompres op de juiste maat zodat de wond volledig bedekt kan worden.
3 Behandeladvies
- Bij een diepe, flink bloedende snijwond is een wonddrukverband belangrijk. Hiermee wordt het bloeden gestopt. Zorg dat het bewuste lichaamsdeel waar mogelijk hoog gehouden wordt.
- Het verband moet je dagelijks vervangen voor een goede verzorging.
- Inspecteer de wond op ontstekingsverschijnselen. Tekenen zoals roodheid, warmte, zwelling en pijn zijn belangrijk hierbij. Gaat de wond ondanks een goede verzorging toch ontsteken of is er sprake van koorts, raadpleeg dan de huisarts.
- Grote en diepe snijwonden hebben extra verzorging nodig, consulteer in die gevallen altijd de huisarts. Ook als er sprake is van veel bloedverlies!
- Heb je de laatste vijf jaar geen tetanusinjectie gehad en is er sprake van besmetting met straatvuil, ga dan even langs bij de huisarts voor een aanvullende verzorging.
