Als je een ijzertekort hebt, heb je simpelweg te weinig ijzer in het lichaam. Dit is schadelijk voor het lichaam, omdat ijzer een belangrijke bouwsteen is voor onder andere het hemoglobine-eiwit in de rode bloedcellen. Als je naar de totale hoeveelheid ijzer in het lichaam kijkt, heeft de gemiddelde volwassene ongeveer drie tot vijf gram ijzer in het lichaam. Per dag gebruik je ongeveer 1 milligram aan ijzer, wat betekent dat het ijzer in het lichaam continu aangevuld moet worden om op peil te blijven. Doe je dit niet, dan kun je te maken krijgen met een ijzertekort.
Een tekort aan ijzer kan in alle leeftijdscategorieën voorkomen, maar vrouwen en opgroeiende kinderen hebben meer risico op een tekort aan ijzer. Dit komt omdat vrouwen meer ijzer nodig hebben door de maandelijkse menstruatie en kinderen meer ijzer nodig hebben om goed te kunnen groeien. Op deze pagina lees je meer over een tekort aan ijzer. Zo lees je hoe je een tekort aan ijzer kunt ontwikkelen, wat de symptomen zijn van een ijzertekort en wat de mogelijke gevolgen zijn van een tekort aan ijzer. Tot slot lees je ook wat je moet doen als een baby te maken heeft met ijzertekort of hoe je kunt voorkomen dat jouw kind een tekort krijgt aan ijzer op jonge leeftijd.
De oorzaken van ijzertekort
De meest voorkomende oorzaak voor een tekort aan ijzer is een gebrek aan ijzer in de voeding. Omdat ijzer niet door het lichaam zelf geproduceerd kan worden, moet het uit voedingsmiddelen gehaald worden. Denk hierbij aan vlees, maar ook aan plantaardige producten. Eet je te weinig voedingsmiddelen met ijzer, dan krijg je ook te weinig ijzer binnen en dit heeft dan invloed op de gezondheid.
Sommige mensen eten wel genoeg voedingsmiddelen met ijzer, maar hebben toch te maken met een tekort aan deze voedingsstof. Dit kan komen door een stoornis in het opnemen van ijzer in de darm, bijvoorbeeld door beschadiging van het slijmvlies van de darm. Ook is het mogelijk om een tekort aan ijzer te ontwikkelen bij een toename van ijzervlies bij een bloeding of menstruatie, een toename van de ijzerbehoefte (bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap) of chronische ziekten, zoals reuma, een ontsteking in het bot en een maagzweer.
De symptomen van ijzertekort
Omdat een tekort aan ijzer geleidelijk ontstaat, zijn er geen duidelijke symptomen die je van de ene op de andere dag kunt waarnemen. Een ijzertekort kent wel symptomen, maar deze symptomen verschijnen geleidelijk en worden hierdoor niet altijd herkend. De belangrijkste symptomen van een tekort aan ijzer, zijn de volgende:
- Moeheid
- Spierzwakte
- Duizeligheid
- Een bleek gelaat
Ook kun je moeite hebben met slikken en kunnen er afwijkingen ontstaan aan de nagels. De nagels worden bijvoorbeeld wat platter, brokkelig, overlangs gegroefd of zelfs hol.
De gevolgen van ijzertekort
Zeker als je op de lange termijn te maken hebt met een tekort aan ijzer, kan dit vervelende gevolgen hebben voor de gezondheid. Enkele mogelijke gevolgen waar jij mee te maken kunt krijgen door een tekort aan ijzer, zijn de volgende:
- Een onregelmatige hartslag: omdat het transport van zuurstof niet meer efficiënt gaat door het tekort aan ijzer, gaat het hart sneller pompen en ontstaat er een onregelmatige hartslag door het harde werken van het hart op de lange termijn.
- Een bleke huid: dit is niet alleen een symptoom van een gebrek aan ijzer, maar kan ook voor langere tijd het gevolg zijn van deze kwaal.
- Moeheid: ook als je een dag niet hard hebt gewerkt en lekker hebt kunnen ontspannen, voel je je ontzettend moe als je te maken hebt met een tekort aan ijzer.
- Angstige gevoelens: heeft het lichaam een gebrek aan zuurstof, dan heeft dit ook gevolgen voor het zenuwstelsel. Zo komt het zenuwstelsel in een hogere versnelling te staan, waardoor je erg gevoelig wordt en je sneller angstig voelt.
- Problemen met de schildklier: als je een tekort hebt aan ijzer, kan de schildklier vertraagd worden en zal de spijsvertering minder goed verlopen.
- Haaruitval: door het tekort aan ijzer, ontstaat er een tekort aan zuurstof in het lichaam. De zuurstof die wel beschikbaar is, wordt naar de organen gestuurd en dit kan zorgen voor haaruitval.
Overigens is het belangrijk om te melden dat gevolgen als een onregelmatige hartslag, haartuitval en problemen met de schildklier pas optreden na een langer tekort aan ijzer.
IJzertekort bij baby’s
Kinderen die geen borstvoeding krijgen in het tweede deel van hun eerste levensjaar gemakkelijker een ijzertekort, omdat ze op dit moment veel groeien en dus meer ijzer nodig hebben. Om een ijzertekort bij baby’s te voorkomen, wordt aangeraden om opvolgmelk te geven dat extra ijzer bevat.
